“Geleceği Aydınlatmak: Cumhuriyetin İlk Yıllarında Yüksek Öğretimin Yeniden İnşası, 1923–1946” Sergisi Devam Ediyor
Koç Üniversitesi’nin Cumhuriyet’in 100. yılı etkinlikleri kapsamında düzenlediği “Geleceği Aydınlatmak: Cumhuriyetin İlk Yıllarında Yükseköğretimin Yeniden İnşası, 1923-1946” standı devam ediyor. Türkiye’nin geleceğine yön veren kritik bir dönemde yükseköğretimdeki gelişmelere odaklanan stant, farklı arşivlerden değerli belgeler ve görselleri bir araya getiriyor.
Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi grubu tarafından hazırlanan “Geleceği Aydınlatmak”: Cumhuriyetin İlk Yıllarında Yüksek Öğretimin Yeniden İnşası, 1923-1946” Sergi, 28 Mayıs 2023 tarihine kadar Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi ANAMED’de ziyaret edilebilecek. Eğitim anlayışımızın temellerini atan en değerli gelişmelerin anlatıldığı stantta, başta Cumhuriyet arşivleri olmak üzere farklı arşivlerden belge ve görseller bir araya geliyor. Koç Üniversitesi Kütüphanesi. Stantta, Cumhuriyetin ilk yıllarında genç Türkiye’nin geleceğini inşa etmek için atılan adımlar da inceleniyor.
Cumhuriyetin ilk yılları, birçok alanda olduğu gibi yükseköğretim alanında da hızla uygulamaya konulan yenilikler, fırsat eşitliğini sağlamak için çağın ötesinde atılan adımlar, yapılan yatırımlar açısından günümüze de yön veren kritik bir döneme işaret etmektedir. bu yeni anlayışı yerleştirmek ve yetişmiş insan gücü oluşturmaktır.
Koç Üniversitesi’nin Cumhuriyetin 100. yıl kutlamaları kapsamında düzenlenen “Geleceği Aydınlatmak” standı Dr. Burak Başaranlar’ın kaleme aldığı metinleri, döneme tanıklık eden belge ve görsellerle buluşturuyor.
Yükseköğretimde Eşitlik, Cumhuriyetle Yeniden Yapılanan ve Büyüyen Kurumlar, Einstein’dan Atatürk’e Mektup
“Geleceği Aydınlatmak” standı yapısal sorunlara rağmen Cumhuriyet’in yükseköğretim alanında açtığı ve düzenlediği kurumlara, Almanya’dan gelen bilim insanlarına ve Cumhuriyetin ilk kuşağına odaklanıyor.
Serginin odak noktası, eğitim altyapısının iyileştirilmesi gereken savaş yorgunu bir toplumu miras alan Cumhuriyet’in yüksek öğretim alanındaki toplumsal atılımlarıdır. Bu bağlamda 1908 yılında Meşrutiyet’in ilanından sonra ivme kazanan kadın hareketinin eğitim alanındaki kazanımlarına da değinilmiştir. Fırsat eşitliği ve laiklik temelinde atılan bu adımların eğitim kurumlarının hukuk, sanat, tarım ve beşeri bilimler alanlarındaki faaliyetlerine ve demokratikleşme sürecine katkısı stantta inceleniyor. Bu süreçte kişisel çabaların değerini küçümsemeyen “Geleceği Aydınlatmak” aynı zamanda Cumhuriyet dönemi kadın hareketinde sesini yükselten ilk isimleri de anıyor. Stantta kadın hareketinin önde gelen isimleri, bu kurumların yetiştirdiği ilk öğrenciler ve verdikleri ilk kadın mezunlar anılıyor.
Öğretim Birliği Yasası’nın çıktığı bu yılların değerini belgeleyen stantta fırsat eşitliği, üniversite özerkliği, bilimsel yaklaşım gibi eğitim anlayışımızın temellerini oluşturan kavramlar tartışılıyor. Cumhuriyet ekiplerinin mevcut kurumları çağın ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde düzenlemesinin yanı sıra birçok kurumun açılmasına da öncülük ettiği yıllarda müzisyen, öğretmen, hukukçu ve akademisyen yetiştirmek üzere kurulan yapılara odaklanılmaktadır. günümüzün inşasında etkili olan yeni fakülteler ve araştırma enstitüleri. Osmanlı’dan kalan tek üniversite olan İstanbul Darülfünun’un kapatılması, İstanbul Üniversitesi’nin açılması, Sanayi-i Nefise Mektebi’nin Güzel Sanatlar Akademisi olarak yeniden düzenlenmesi gibi örneklerin yanı sıra temeli bu yıllarda atılmış ve bugün Ankara Türkiye’de var olan belli başlı yükseköğretim kurumlarını da incelemektedir.
Sergiye konu olan bu yıllar aynı zamanda dünyanın içinden geçtiği kritik bir dönemi de içeriyor. Almanya’daki siyasi iklim nedeniyle ülkelerini terk eden bilim adamlarının Türkiye’nin de aralarında bulunduğu ülkelere sığındığı bu yıllar, bilimin en karanlık zamanlarda bile sınır tanımadığını gösteriyor. “Geleceği Aydınlatmak” standı, genç Türkiye’nin kapılarının değerli bilim insanlarına açıldığı bu değerli döneme tanıklık eden önemli bir belge ve Albert Einstein’ın Atatürk’e yazdığı mektubun bir nüshasını sunuyor.
Geleceği Aydınlatmak: Cumhuriyetin İlk Yıllarında Yüksek Öğretimi Yeniden İnşa Etmek, 1923– 1946
28 Mayıs 2023’e kadar
ANAMED Galerisi
Sergi İçerik Grubu: Tuba Akbaytürk Çanak, Burak Başaranlar, İrem Ünal, Nathalie Defne Gier
Sergi tasarımı: Naz Uğurlu
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
