Bilime Göre Aramızdaki ‘En Bilge İnsanlar’ Hangi Meslekten? Bilgelik Üzerine Yapılan Çarpıcı Araştırma ve İlginç Sonuçları
Yakın zamanda yayımlanan, “Dimensions of wisdom perception across twelve countries on five continents” (Beş kıtada on iki ülkede bilgelik algısının boyutları) isimli güncel bir çalışma bilgelikle ilgili önemli sonuçlara ulaştı.
Söz konusu araştırma, dünyanın farklı yerlerinde yaşayan bireylerin bilgelik algısını incelemeyi ve bu algının kültürler arası benzerlikler ve farklılıklarını ortaya koymayı amaçlıyor.
İlk olarak araştırmanın metodolojisini incelemekte fayda var.
Araştırma, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Afrika, Asya ve Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden 2707 katılımcı üzerine gerçekleştiriliyor.
Katılımcıların genellikle genç yetişkinlerden oluştuğu, kadın erkek oranınınsa dengeli bir dağılıma sahip olduğu belirtiliyor.
Bu doğrultuda, araştırma katılımcıların bilgelik algılarını tespit etmek adına, bu kavramı iki alt boyutta inceliyor.
Söz konusu boyutlardan ilki reflektif yönelim adı verilen ve mantıklı düşünme, deneyimlerden yararlanma, duygusal kontrol gibi rasyonel ve analitik özellikleri içeriyor.
İkinci boyut ise sosyal-duygusal farkındalık olarak adlandırılan ve başkalarının duygularına duyarlılık, empati, alçakgönüllülük gibi sosyal etkileşim becerileriyle ilgili özellikleri kapsıyor.
Peki bulgular neyi işaret ediyor? Daha mantıklı ve analitik düşünen kişiler daha bilge olarak değerlendiriliyor.
Araştırma sonuçları, katılımcıların bilgeliği mantık ve analitik düşünme ile ilişkilendirdiğini gösteriyor.
Başka bir deyişle, daha mantıklı ve daha analitik düşünen kişilerin bilge bir birey olarak algılanmasının daha olası olduğu görülüyor.
Araştırma bilgelik kavramının analitik düşünme ve başkalarının duygularını anlayabilme yetenekleri etrafında şekillendiğine dayanarak, kültürler arasında bilgelik algısı konusunda bir fark olup olmadığını da inceliyor.
Bu doğrultuda, bilgelik algısının özellikle sosyal-duygusal farkındalık boyutunda kültür bağlamında farklılık gösterebildiği görülüyor.
Örneğin, Asya ve Afrika’daki katılımcılar, bu boyutta daha yüksek bir bilgelik algısı sergiliyor.
Araştırma meslek grupları açısından da bilgelik kavramını inceliyor. Sonuçlara göre en bilge meslek grupları doktorlar ve bilim insanları!
Araştırmaya göre bilgelik açısından en yüksek değerlendirmeye sahip olan üç meslek grubunun doktorlar, bilim insanları ve öğretmenler olduğu belirtiliyor.
Özetle, araştırma bulguları daha analitik ve rasyonel düşünmeye dayalı mesleklerin bilgelik açısından daha yüksek değerlendirildiğini bilimsel bir temelde gösteriyor.
Bu bulgular, bilgelik algısının evrensel bir yapıya sahip olduğunu, ancak sosyal-duygusal boyutunun kültürel farklılıklara bağlı olarak farklılık gösterebileceğini ifade ediyor.
Her bilimsel araştırmada olduğu gibi bu araştırmanın da bazı kısıtları olabileceğini ve kendi örneklemi kapsamında genelleştirmenin doğru olabileceğini hatırlatarak içeriğimizi noktalayalım.
